Liquidation چیست؟ بررسی جامع مفهوم لیکوئید شدن

در دنیای اقتصاد و به ویژه در انواع معاملات ارزهای دیجیتال، لغت Liquidation به یکی از اصطلاحات جدی و حیاتی تبدیل شده است. لیکوئید شدن، به شرایطی اشاره دارد که طی آن یک معامله‌گر مجبور می‌شود موقعیت‌های باز خود را به طور اجباری و به دلیل نداشتن سرمایه کافی برای پوشش ضررها ببندد و یا پلتفرم ارائه دهنده خدمات، به اجبار معاملات آن را متوقف کند. در این مقاله، ما به بررسی جامع مفهوم Liquidation چیست خواهیم پرداخت؛ از جمله علل وقوع آن، تاثیرات آن بر بازار و راهکارهایی که معامله‌گران می‌توانند برای جلوگیری از این رخداد اتخاذ کنند. با ما همراه باشید.

Liquidation چیست؟

لیکوئید شدن یک اصطلاح شناخته‌شده در معاملات ارز دیجیتال است و به وضعیتی اشاره دارد که در آن یک معامله‌گر دیگر نمی‌تواند موقعیت خود را حفظ کند، زیرا ضرر ایجاد شده بیشتر از سرمایه‌گذاری اولیه او است و تمام سرمایه آن از بین رفته و شخص اصطلاحا لیکویید یا کال مارجین شده است. این موضوع به معنای صفر شدن تمام سرمایه و یا همه ارزش معامله است.

به بیان ساده‌تر، Liquidation به معنای بسته شدن اتوماتیک حساب‌های معاملاتی در بازار فیوچرز است. زمانی که ارزش ضررها به حدی می‌رسد که سرمایه تریدر به صفر نزدیک می‌شود، حساب او به صورت خودکار لیکوئید می‌گردد که این امر می‌تواند یکی از ناگوارترین رویدادها برای یک معامله‌گر باشد. به عبارتی، لیکوئید شدن به مفهوم بسته شدن اجباری یک معامله است.

لیکوئید شدن در بازارهای معاملاتی

لیکوئید شدن در بازارهای معاملاتی ارز دیجیتال یکی از چالش‌های جدی و خطرناک برای معامله‌گران است که می‌تواند منجر به از دست رفتن کامل سرمایه شود. در ادامه، به بررسی لیکوئید شدن در انواع بازارهای معاملاتی خواهیم پرداخت.

در بازار معاملات مارجین Margin

در معاملات مارجین، معامله‌گران بخشی از منابع مالی خود را از صرافی‌ها وام می‌گیرند تا بتوانند به خرید و فروش‌های بیشتری در بازار بپردازند. این نوع از معاملات به رغم اینکه مشابه معاملات اسپات است، خطرات بیشتری را به همراه دارد؛ زیرا اگر ضررها به حدی برسند که موجودی حساب به سطح خطرناکی کاهش یابد، ممکن است حساب معامله‌گر لیکوئید شده و معاملات او به طور خودکار متوقف شود. در چنین شرایطی، موجودی حساب به حداقل می‌رسد و معامله‌گر ممکن است مجبور شود برای اصلاح وضعیت مالی خود دوباره واریز کند.

در بازار معاملات فیوچرز Futures

در معاملات فیوچرز، استفاده از اهرم اهمیت بسیاری دارد و به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا به صورت همزمان در بازار خرید و فروش کنند. در این نوع معاملات، زمانی که ضررهای یک پوزیشن به نقطه مشخصی برسد، ارزش معاملات فرد به حدی کاهش می‌یابد که لیکوئید می‌شود. این روند به این معنا است که پوزیشن‌های او به طور خودکار بسته می‌شوند تا از بروز خسارات بیشتر جلوگیری شود.

در بازار معاملات اسپات Spot

در بازار اسپات ارزهای دیجیتال، مفهوم لیکوئید شدن به چشم نمی‌آید، زیرا شما به عنوان خریدار به طور کامل مالک رمزارز هستید. این دارایی را می‌توانید تا زمانی که قیمت آن به صفر برسد یا به طور کلی ناپدید شود، در اختیار داشته باشید. همچنین، در این بازار خبری از اهرم‌های معاملاتی نیست که بتواند خطر Liquidation ایجاد کند.

نقش اهرم ها در لیکوئید شدن چیست؟

اهرم‌ها در معاملات مالی، از جمله در بازار ارزهای دیجیتال، ابزاری هستند که به معامله‌گران این امکان را می‌دهند تا با استفاده از سرمایه‌ای کمتر از مقدار واقعی، موقعیت‌های بزرگ‌تری را در بازار باز کنند. به عبارت دیگر، با استفاده از اهرم می‌توانید با سرمایه‌گذاری یک مقدار مشخص، حجم بزرگ‌تری از دارایی را کنترل کنید.

نقش اهرم‌ها در لیکوئید شدن به این صورت است که وقتی قیمت بازار به سمتی حرکت می‌کند که بر خلاف پیش‌بینی معامله‌گر است، ممکن است ضررهای حاصل از این معاملات اهرمی به سرعت افزایش یابد. اگر این ضررها به سطح مشخصی برسد (معمولا به نسبت اهرم استفاده شده)، پوزیشن به طور خودکار توسط صرافی بسته می‌شود تا از بروز خسارات بیشتر جلوگیری کند؛ به این فرایند لیکوئید شدن گفته می‌شود.

به طور خلاصه، اهرم‌ها می‌توانند به صورت قابل توجهی ریسک معاملات را افزایش دهند و اگر بازار به نفع معامله‌گر حرکت نکند، احتمال لیکوئید شدن پوزیشن‌ها وجود دارد.

انواع لیکوئید شدن چیست؟

لیکوئید شدن یک مفهوم اساسی در بازارهای مالی است که در ادامه، به بررسی انواع مختلف لیکوئید شدن، از جمله لیکوئید شدن به صورت جزئی و لیکوئید شدن به صورت کلی می‌پردازیم تا مفهوم Liquidation چیست را بیشتر درک کنیم.

لیکوئید شدن به طور جزئی

زمانی که وضعیت لیکوئید شدن برقرار می‌شود، فرایند معاملاتی به طرز ناگهانی و سریع متوقف می‌گردد. این اتفاق به معنای این است که سرمایه‌گذار، به ناچار بخشی از سرمایه خود را به دلیل نوسان شدید بازار از دست می‌دهد. در چنین شرایطی، عدم وجود فرصت برای واکنش سریع می‌تواند آسیب‌های مالی قابل توجهی به همراه داشته باشد و زنگ خطری برای سرمایه‌گذاران به حساب آید. بنابراین، درک و مدیریت این شرایط از اهمیت بالایی برخوردار است.

لیکوئید شدن به طور کلی

در این برهه زمانی، وقتی که قیمت‌ها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد، وضعیت برای تریدرها به سرعت وخیم می‌شود. با توقف ناگهانی معاملات، ممکن است تمام سرمایه‌ای که تریدر در بازار سرمایه‌گذاری کرده، به یکباره از دست برود. این نوع نوسانات می‌تواند خسارات سنگینی را به همراه داشته باشد و تریدر را در معرض خطر ورشکستگی قرار دهد.

لیکوئید شدن در صرافی چگونه اتفاق می‌افتد؟

لیکوئید شدن (liquidation) در صرافی‌ها زمانی اتفاق می‌افتد که تریدرها با استفاده از اعتبار (مارجین) اقدام به خرید یا فروش ارزهای دیجیتال می‌کنند و قیمت دارایی به طور ناگهانی بر خلاف پیش‌بینی تریدر تغییر می‌کند. این فرایند معمولا در بازارهای مالی و به خصوص در بازارهای ارز دیجیتال و قراردادهای آتی رایج است. در ادامه، مراحل وقوع لیکوئید شدن در صرافی را شرح خواهیم داد.

مراحل لیکوئید شدن در صرافی

1. استفاده از اعتبار (مارجین) : تریدر مقداری اعتبار از صرافی دریافت می‌کند تا بتواند بیشتر از موجودی واقعی خود، دارایی خریداری کند. این اعتبار معمولا به نسبت مشخصی از موجودی تریدر (معروف به نسبت مارجین) تخصیص داده می‌شود.
2. تعیین سطح مارجین و حاشیه کال : هر صرافی یک نسبت مارجین و یک سطح حاشیه کال (margin call threshold) تعیین می‌کند. یعنی، اگر ارزش خالص حساب تریدر به زیر این سطح برسد، صرافی یک هشدار (حاشیه کال) به تریدر ارسال می‌کند و او موظف به افزودن موجودی یا بستن برخی موقعیت‌های خود می‌شود.
3. کاهش ارزش دارایی : اگر قیمت دارایی به طور ناگهانی کاهش یابد، ارزش دارایی‌های خریداری‌شده با اعتبار کمتر از مقدار مورد نیاز برای حفظ حساب خواهد بود. در این مرحله، ارزش موجودی تریدر به حداقل سطح تعیین‌شده توسط صرافی می‌رسد.
4. حاشیه کال : پس از رسیدن به سطح حاشیه کال، صرافی به تریدر اطلاع می‌دهد که باید موجودی خود را تقویت کند. تریدر ممکن است به این هشدار پاسخ دهد و پول بیشتری به حساب واریز کند یا برخی از موقعیت‌های خود را ببندد.
5. عدم پاسخ یا عدم توانایی : اگر تریدر به هشدار حاشیه کال پاسخ ندهد و موجودی خود را افزایش ندهد یا نتواند این کار را انجام دهد، صرافی به حالت لیکوئید شدن اقدام می‌کند.
6. بستن موقعیت‌ها : صرافی به طور خودکار موقعیت‌های باز تریدر را می‌بندد تا از خسارت بیشتر جلوگیری کند. این کار معمولا با فروش دارایی‌ها در بازار انجام می‌شود.
7. تسویه حساب : پس از بستن موقعیت‌ها، هرگونه بدهی باقی‌مانده تریدر به صرافی تسویه می‌شود. اگر مبلغ سرمایه‌گذاری‌شده ناکافی باشد، ممکن است تریدر حتی به بدهی هم دچار شود.
8. 

نکات کلیدی  برای کاهش خطر لیکوئید شدن

• ریسک بالا : معاملات مارجین می‌تواند به شدت ریسکی باشد و تریدرها باید با دقت و احتیاط عمل کنند.
• مدیریت ریسک : استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک مانند حد ضرر (stop loss) می‌تواند به کاهش خطر لیکوئید شدن کمک کند.
• آموزش و آگاهی : درک نحوه کارکرد اعتبار و شرایط بازار به تریدرها کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرند.

در نهایت، رغبتی که افراد برای معامله در بازار دارند، ممکن است به زودگذر بودن مسیری که انتخاب می‌کنند منجر شود و بنابراین، توصیه می‌شود به خوبی تحقیق و آموزش ببینند.

قیمت لیکوئیدیشن (Liquidation Price) چیست؟

قیمت لیکوییدیشن (Liquidation Price) در زمینه معاملات مارجین و فیوچرز به قیمتی اشاره دارد که اگر بازار به آن سطح برسد، موقعیت باز معامله‌گر به طور خودکار بسته می‌شود. این اتفاق معمولا به دلیل کاهش موجودی یا سرمایه واقعی حساب کاربری به زیر حداقل نیاز مارجین صورت می‌گیرد.

به بیان دیگر، اگر ارزش دارایی‌های شما به حدی کاهش یابد که دیگر پوشش‌دهنده اهرم استفاده شده در معامله نباشد، صرافی یا پلتفرم معاملاتی به طور خودکار موقعیت شما را به دلیل جلوگیری از ضرر بیشتر می‌بندد.

محاسبه قیمت لیکوئیدیشن به عوامل متعددی شامل مقدار سرمایه اولیه، سطح اهرم و نرخ مارجین بستگی دارد. معمولا معامله‌گران باید توجه زیادی به قیمت لیکوئیدیشن داشته باشند تا از بروز ضررهای سنگین و بسته شدن ناخواسته معامله‌های خود جلوگیری کنند.

لیکوئید شدن به چند عامل بستگی دارد؟

لیکوئید شدن یک موقعیت معاملاتی به چندین عامل بستگی دارد. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. میزان اهرم (Leverage) : هر چه میزان اهرم بیشتر باشد، خطر لیکوئید شدن نیز افزایش می‌یابد. اهرم بالا یعنی حجم بیشتری از موقعیت نسبت به موجودی واقعی شما که افزایش نوسانات را به همراه دارد.
2. نرخ مارجین (Margin Requirement) : این نرخ نشان دهنده درصد حداقلی است که باید در حساب شما باقی بماند. اگر موجودی شما کمتر از این مقدار شود، ممکن است لیکوئید شوید.
3. تغییرات قیمت دارایی : نوسانات قیمتی موجودی مارجین را تحت تاثیر قرار می‌دهد. تغییرات کوچک در قیمت می‌تواند اثرات قابل توجهی در موجودی شما داشته باشد.
4. سود و ضررهای شناور (Unrealized P&L) : میزان ضرر یا سودی که از موقعیت‌های باز دارید، بر روی مارجین شما تاثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث لیکوئید شدن شود.
5. نوسانات بازار : در محیط‌های ناپایدار، خطر لیکوئید شدن به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد.
6. رویدادهای خبری و اقتصادی : اخبار و رویدادهای غیرمنتظره می‌توانند تاثیر زیادی بر قیمت‌ها داشته باشند و منجر به لیکوئید شدن موقعیت‌ها شوند.
7. پلتفرم معاملاتی و سیاست‌های آن : هر پلتفرم معاملاتی ممکن است قوانین مخصوص به خود را در مورد مارجین و لیکوئید شدن داشته باشد.
8. مدت زمان نگهداری موقعیت : گذاشتن موقعیت‌ها برای مدت طولانی بدون نظارت می‌تواند خطر لیکوئید شدن را افزایش دهد.

در مجموع، مدیریت صحیح و آگاهی از این عوامل می‌تواند به کاهش خطر لیکوئید شدن کمک کند.

روش های جلوگیری از لیکوئید شدن چیست؟

جلوگیری از لیکوئید شدن در معاملات، به خصوص در بازارهای پرنوسان و با استفاده از اهرم، بسیار اهمیت دارد. در ادامه به برخی از روش‌های موثر برای جلوگیری از لیکوئید شدن اشاره می‌کنیم:

1. استفاده از اهرم معقول : از اهرم‌های کم‌تر استفاده کنید تا خطر لیکوئید شدن کاهش یابد. به یاد داشته باشید که هر چه اهرم کمتر باشد، نوسانات قیمت کمتر تاثیرگذار خواهند بود.
2. تنظیم حد ضرر (Stop Loss) : استفاده از حد ضرر به شما کمک می‌کند تا نقاطی را مشخص کنید که در آن‌ها موقعیت شما به طور خودکار بسته می‌شود. این کار از ضررهای بزرگ و لیکوئید شدن جلوگیری می‌کند.
3. تنوع سبد سرمایه‌گذاری : با تنوع سرمایه‌گذاری در دارایی‌ها، می‌توانید ریسک کلی خود را کاهش دهید. این کار به شما کمک می‌کند تا از نوسانات شدید یک دارایی خاص جلوگیری کنید.
4. مدیریت ریسک : تعیین درصدی از موجودی خود که آماده‌اید برای هر معامله ریسک کنید. معمولا پیشنهاد می‌شود که این درصد کمتر از ۱-۲% باشد.
5. نظارت مستمر بر وضعیت بازار : به صورت منظم، بازار را زیر نظر داشته باشید و به اخبار مهم و روندهای بازار توجه کنید تا بتوانید به سرعت واکنش نشان دهید.
6. استفاده از تحلیل تکنیکال و بنیادی : درک بهتر از حرکات قیمت و وضعیت بنیادی دارایی به شما کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرید و از حرکت‌های غیرمنتظره جلوگیری کنید.
7. مدیریت حجم موقعیت‌ها : به جای ایجاد موقعیت‌های بزرگ، حجم‌های کوچک‌تری انتخاب کنید تا ریسک کلی کمتر شود.
8. انتخاب بروکر معتبر : از بروکرهای معتبر و با شرایط شفاف استفاده کنید. شرایط بهینه مارجین و شفافیت در این زمینه می‌تواند به محافظت از موجودی شما کمک کند.
9. تنظیم برنامه معاملاتی : مطابق با یک استراتژی و برنامه معاملاتی مشخص عمل کنید و از انجام معاملات هیجانی و احساسی اجتناب کنید.
10. استفاده از حساب دمو : قبل از ورود به معاملات واقعی، می‌توانید از حساب‌های دمو برای آزمایش استراتژی‌های خود استفاده کنید و درک بهتری از بازار پیدا کنید.

این روش‌ها به شما کمک می‌کنند تا از لیکوئید شدن موقعیت‌های خود جلوگیری کرده و استراتژی معاملاتی موفق‌تری داشته باشید.

آنچه از مقاله Liquidation چیست آموختیم :

در پایان، درک عمیق مفهوم Liquidation چیست و پیامدهای آن برای سرمایه‌گذاران و تریدرها در بازارهای مالی امری حیاتی است. این پدیده می‌تواند به سرعت موجب از دست رفتن سرمایه‌ها شود و به همین دلیل، آگاهی نحوه عملکرد آن و استفاده از استراتژی‌های مناسب مدیریت ریسک، مانند تعیین درست حاشیه، استفاده از سفارشات حد ضرر و پایش مداوم وضعیت بازار، ضروری است. با به‌کارگیری این دانش و رویکردهای احتیاطی، می‌توان از خطرات ناشی از لیکوئیدیشن کاست و به بهینه‌سازی عملکرد سرمایه‌گذاری دست یافت. در نهایت، موفقیت در معاملات، نه تنها مستلزم دانش بازار است، بلکه نیازمند تفکر استراتژیک و آمادگی برای مقابله با تغییرات ناگهانی نیز می‌باشد.